เหตุที่ทำให้จิตไม่สามารถเข้าสู่มรรคผลได้.การละกิเลสขั้นตอนที่ ๑ 
.
การละกิเลสขั้นตอนที่ ๑ ผู้ปฏิบัติมีอินทรีย์สมดุลและพัฒนาได้อย่างถูกต้องดีแล้ว เมื่อกิเลสเกิดจะเห็นได้ชัดเจนว่า จิตยังมีกิเลสอย่างใดอย่างหนึ่งอยู่ ยังไม่หลุดพ้นจึงกำหนดให้มรรค ๘ เกิด เพื่อประหารกิเลสที่กำลังเกิดนั้นเสีย
.
ในขณะที่ประหารกิเลสกำลังดำเนินอยู่ ขณะนั้นกำลังเข้าสู่ตรุณอุปจารสมาธิ ขณะนั้นเห็นอยู่ว่ากิเลสก้อนนั้นยังมีเหลืออยู่ ยังไม่หมด จิตยังไม่หลุดพ้น ก็จะกำหนดให้มรรค ๘ ประหารกิเลสก้อนนั้นต่อไป ไม่หยุดเสียในระหว่าง
จนกระทั่งจิตพ้นจากกิเลสก้อนนั้นทั้งหมด
.
หรือเมื่อเห็นว่ากิเลสหยาบทั้งหลายอย่างใดอย่างหนึ่ง ยังมีเหลืออยู่ มรรค ๘ ยังเกิดไม่ทั่วถึงถี่ถ้วนเพียงพอ ดับกิเลสยังไม่หมด ยังมีกิเลสบางส่วนเหลือปรากฏอยู่ สมาธิในระดับอุปจารมีกำลังที่ยังน้อย ทำให้วิกขัมภนะ (การข่ม) มีกำลังไม่เพียงพอ
.
ไม่สามารถรักษาความเป็นมัชฌิมา คือหลุดพ้นจากกิเลสหยาบ จิตสะอาดเป็นกลางเป็นอุเบกขาไว้ได้ทั้งหมด ยังเหลือจิตที่สกปรกด้วยกิเลสให้เห็นอยู่ ถึงแม้จะมีอยู่เพียงนิดหน่อยเล็กน้อยมากเพียงใดก็ตาม
.
ถือว่ามัชฌิมาปฏิปทา การทำให้เกิดความบริสุทธิ์เป็นกลางของจิต อินทรีย์ วิปัสสนาญาณ โพชฌงค์ พละ และบุพภาคมรรค คือ มรรค ๘ ยังแก่กล้าไม่เพียงพอสำหรับความเหมาะสมที่จะรองรับโลกุตตรมรรค
.
จึงไม่สามารถเข้าถึงมรรคผลนิพพานได้ เพราะเหตุของกิเลสเพียงเล็กน่อย
ที่เหลืออยู่นั่นเอง
.
ธรรมเทศนาโดย
หลวงพ่อชัชวาล ชินสโภ
ปรับปรุง ณ วันที่ 2022-11-08
หน้า 1 |