สัมมาสังกัปปะ เกิดขึ้นได้อย่างไร..พระพุทธองค์ตรัสว่า ตัณหาเป็นเหตุแห่งทุกข์ 
.
พระพุทธองค์ตรัสว่า ตัณหาเป็นเหตุแห่งทุกข์ ดับตัณหาจึงเป็นการดับเหตุแห่งทุกข์ใช่ไหม. เป็นการทำให้นิโรธเกิด อันนี้ชัดเจน
.
ฉะนั้น เริ่มจากสังกัปปะ คือ เห็นก่อนว่าเหตุแห่งทุกข์เป็นอะไร เช่น พองขึ้นมา เราเห็นอาการพอง ยุบขึ้นมาเราเห็นอาการยุบ ดีใจขึ้นมา เราเห็นอาการดีใจ ดีใจเกิดขึ้น กามเข้าหรือยัง เข้าแล้วใช่ไหม เสียใจเข้ามาเห็นอาการเสียใจ
.
พอเห็นอาการแบบนี้สังกัปปะเกิดแล้ว แต่แค่เห็นอาการ ตรงนี้กุศลยังไม่เกิด เป็นสัมมาสังกัปปะก็จริง แต่เป็นสังกัปปะโดยเหตุเท่านั้น โมหะอกุศลยังมีเข้าอยู่ ยังไม่ใช่สัมมาสังกัปปะที่ประกอบด้วยกุศล
.
เป็นเพียงแค่ไม่มีกามอยู่ ไม่มีพยาบาทอยู่ ไม่มีการเบียดเบียน แต่โมหะยังอยู่ อกุศลยังมีได้อยู่ ก่อนที่จะกำหนดยังมีช่องว่างที่โมหะสามารถเข้ามาได้
.
ตรงนี้วิตกก์ยังเข้าได้อยู่ เดี๋ยวไปถึงตอนท้ายแล้วจะชี้ให้ดู ตอนนี้ยังไม่ถึงคิว พอเห็นพองจึงกำหนดพองหนอใช่ไหม เห็นปวดจึงกำหนดปวดหนอ
.
ตรงที่เห็นทันที และตรงที่กำหนด ถึงแม้เราจะกำหนดทันที แต่ก็จะเป็นการกำหนดทีหลังการเห็นทุกทีใช่ไหม จะช้ากว่าอาการเห็นนิดหนึ่งทุกครั้ง
.
ฉะนั้นวิตกก์ วิจารที่มีโมหะอาศัย ยังมีเข้ามาในจิตได้อยู่ สติในมรรคยังเข้าไม่เต็ม ขาดไปตรงนี้ ยิ่งพองเกิดขึ้นมาตั้งนานแล้ว ถึงแม้จะกำหนด ยิ่งขาดหนักเข้าไปอีก
.
แสดงว่ายังไม่เป็นปัจจุบันจริงๆ ยังไม่เป็นอารมณ์เดียวจริงๆ ต้องให้พอดีกัน ถ้าเราฝึกดีๆนะ จิตเขาจะกำหนดไปพร้อมกันเลย ไม่ก่อนไม่หลัง จะเป๊ะๆเลย
.
ตอนนั้นวิตกก์วิจารจึงจะหายไป มรรค๘ จะเข้าแทนที่อย่างสมบูรณ์ทั้งหมด สังกัปปะจะเกิดพร้อมกับมรรค ๘ อย่างเต็มพื้นที่ของอารมณ์ จึงเป็นกุศลบริบูรณ์ทั้งหมด อย่างนี้เป็นสัมมาสังกัปปะร้อยเปอร์เซ็นต์
.
ธรรมเทศนาจาก
หลวงพ่อชัชวาล ชินสโภ
ปรับปรุง ณ วันที่ 2022-11-08
หน้า 1 |