ธรรมกายเป็นที่รวมแห่งการเกิดขึ้นแห่งธรรมทั้งหลายอริยมรรคมี 
อริยมรรคมี ๘ องค์ คือธรรมกายคือที่ประชุมแห่งธรรม
ตามพระไตรปิฎกภาษาไทยสังคายนา ในพระบรมราชูปถัมภ์ พ.ศ. ๒๕๓๐ ได้แปลไว้ มีใจความว่า
?ดูก่อนวาเสฏฐะ และภารทวาชะ เธอทั้งสองคนมีชาติต่างกัน มีชื่อเพี้ยนกัน มีโคตรแผกกัน มีตระกูลก็ผิดกัน พากันทิ้งเหย้าเรือนเสียมาบวชเป็นบรรพชิต
เมื่อจะมีผู้ถามว่า ?ท่านทั้งสองเป็นพวกไหน? เธอทั้งสองพึงตอบเขาว่า ?ข้าพเจ้าทั้งสองเป็นพวกพระสมณศากยบุตร ดังนี้เถิด?
ดูก่อนวาเสฏฐะ และภารทวาชะ ก็ผู้ใดแลมีศรัทธาตั้งมั่นเกิดขึ้นแล้วแต่รากแก้วคืออริยมรรค ประดิษฐานมั่นคง
อันสมณพราหมณ์ เทวดา มาร พรหม หรือผู้หนึ่งผู้ใดในโลก ไม่พรากไปได้ ควรเรียกผู้นั้นว่าเป็นบุตรเกิดแต่พระอุระ เกิดแต่พระโอษฐของพระผู้มีพระภาคเจ้า เป็นผู้เกิดแต่พระธรรม เป็นผู้มีธรรมเนรมิตขึ้น เป็นทายาทแห่งธรรม?
ข้อนั้นเพราะเหตุอะไร เพราะคำว่า ?ธรรมกาย? ก็ดี ?ธรรมภูติ? ก็ดี ?พรหมภูติ? ก็ดี ล้วนเป็นชื่อของพระตถาคต
สรุปได้ตรงนี้เลยว่า ?คำว่าธรรมกาย? ได้แก่เป็นที่รวมแห่งการเกิดขึ้นแห่งธรรมทั้งหลาย อันได้แก่พระอริยมรรคเป็นที่รวมแห่งธรรม เป็นเครื่องตรัสรู้
อันได้แก่โพธิปักขิยธรรมทั้งหลาย
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ได้ทรงบรรลุอริยมรรคมี ๘ องค์ ทั้งส่วนที่เป็นโลกียะ อันได้แก่ วิปัสสนาญาณ และส่วนที่เป็นโลกุตรมรรค อันได้แก่มรรคผลนิพพาน
ดังนั้นชื่อว่า ?ธรรมกาย? จึงเป็นพระนามของพระพุทธองค์ดังนี้ ธรรมกายในพระพุทธศาสนาที่แท้จริงจึงเป็นอย่างนี้ เป็นอย่างอื่นจึงไม่ใช่
หลวงพ่อชัชวาล ชินสโภ
ปรับปรุง ณ วันที่ 2022-11-08
หน้า 1 |