"วิมุตติสุข"เมื่อพระพุทธองค์ตรัสรู้แล้ว ได้ประทับอยู่ที่ตำบลมหาโพธินี้ 
เมื่อพระพุทธองค์ตรัสรู้แล้ว ได้ประทับอยู่ที่ตำบลมหาโพธินี้ ๗ แห่ง แห่งละ ๗ วันด้วยกัน คือสัปดาห์ที่ ๑ เสวยวิมุตติสุขอยู่ภายใต้ร่มพระมหาโพธิ ๗ วัน
.
สัปดาห์ที่ ๒ ทรงประทับยืนอยู่ทางทิศอีสานห่างจากพระมหาโพธิ ประมาณ ๔๐-๕๐ เมตร ในจารึกบอกว่าทรงประทับยืนจ้องดู พระมหาโพธิ โดยไม่กะพริบพระเนตรตลอด ๗ วัน ที่แห่งนี้ เรียกว่าอนิมิสเจดีย์
.
สัปดาห์ที่ ๓ เสด็จกลับมาจงกรม ณ ที่ระหว่างกลางพระมหาโพธิและอนิมิสเจดีย์ ๗ วันเรียกว่า รัตนจงกรมเจดีย์
.
สัปดาห์ที่ ๔ ทรงประทับนั่งขัดบัลลังก์ในเรือนแก้ว ซึ่งเทวดานิรมิตถวาย อยู่ทางทิศพายัพ(ตะวันตกเฉียงเหนือ) แห่งพระมหาโพธิ ๗ วัน สถานที่นี้เรียกว่ารัตนฆรเจดีย์
.
สัปดาห์ที่ ๕ เสด็จไปประทับที่ใต้ต้นไทร เรียกว่าอชปาลนิโครธ อยู่ทางทิศตะวันออกของพระมหาโพธิ ๗ วัน
.
สัปดาห์ที่ ๖ ทรงนั่งเสวยวิมุตติสุขยังโคนไม้จิกซึ่งเรียกว่า มุจจลินท์ อยู่ทางทิศอาคเนย์ของพระมหาโพธิ ๗ วัน ที่ตรงนี้ตำราบอกว่าฝนตกพรำๆ ตลอดทั้ง ๗ วันพญานาคชื่อ มุจจลินท์ได้วงขนดยกบัลลังก์ของพระองค์ให้สูงขึ้นเพื่อหนีน้ำและแผ่พังพานกันฝนให้
.
สัปดาห์ที่ ๗ ทรงประทับที่โคนไม้เกดซึ่งอยู่ทิศทักษิณ(ทิศใต้) ของต้นพระมหาโพธิเรียกว่า ราชายตนะ ทรงนั่งเสวยวิมุตติสุขอยู่ที่นั่น ๗ วัน
.
ในระหว่างที่ประทับอยู่ใต้ต้นราชายตนะนั้น มีพาณิชสองคน คนหนึ่งชื่อ ?ตปุสสะ? อีกคนหนึ่งชื่อ ?ภัลลิกะ? เดินทางจากอุกกลชนบทถึงที่นั่น เห็นพระผู้มีพระภาคแล้วเกิดศรัทธาเลื่อมใส จึงนำข้าวสัตตุผง ข้าวสัตตุก้อน ซึ่งเป็นเสบียงสำหรับเดินทางเข้าไปถวาย
.
ตำนานกล่าวว่าในขณะนั้นพระพุทธองค์ยังไม่มีบาตร บาตรเก่าที่มีแต่เดิมก็เกิดอันตรธานหายไปตั้งแต่เมื่อไรไม่ทราบ โดยพุทธประเพณีนั้น เมื่อบรรลุเป็นพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว จะเสวยอาหารเฉพาะภายในบาตรเท่านั้น
.
ในครั้งนั้นทราบว่าท้าวจตุมหาราชทั้ง ๔ นำบาตร ศิลาเขียวมาถวายองค์ละ ๑ ใบ พระพุทธองค์ทรงรับมา แล้วอธิษฐานประสานบาตรทั้ง ๔ ให้เป็นใบเดียวกัน พวกเราไม่ต้องถามนะว่าท่านท้าวมหาราชทั้ง ๔ เอาบาตรมา จากไหนตอบไม่ได้
.
เมื่อตปุสสะและภัลลิกะได้ใส่บาตรพระพุทธองค์ตามประสงค์แล้วยืน ณ ที่ควรข้างหนึ่ง พระองค์ทรงรับด้วยบาตรนั้น ทรงเสวยแล้วทรงอนุโมทนา
.
พาณิชทั้งสองเกิดศรัทธาเลื่อมใสมากยิ่งขึ้น จึงกราบทูลแสดงตนเป็นอุบาสก ตลอดชีวิตแล้วหลีกไป ทั้งสองจึงเป็นปฐมอุบาสกคู่แรก
.
ในสมัยพุทธกาล ตอนนั้นมีแต่พระพุทธกับพระธรรม พระสงฆ์ยังไม่มี จึงถึงรัตนะได้เพียงสอง หลังจากตรัสรู้แล้ว พระพุทธองค์เสวยภัตตาหารตรงนี้เป็นครั้งแรก รวมเวลาแล้วประมาณกว่า ๔๙ วัน
.
พระธรรมจักรเทศนาฎีกา ตอนที่ : ๖
โดย พระครูภาวนาวิสุทธิคุณ วิ. (ชัชวาล ชินสโภ) พธ.บ ๓๕
อธิบดีสงฆ์ พุทธวิหาร ศูนย์กลางการศึกษาวิปัสสนาธุระ
ปรับปรุง ณ วันที่ 2022-11-08
หน้า 1 |